دیسپروزیم

دیسپروزیوم (به انگلیسی: Dysprosium) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نماد آن Dy و عدد اتمی آن ۶۶ است.

دیسپروزیم، ₆₆Dy

ویژگی‌های کلی
تلفظ	‎/dɪsˈproʊziəm/‎ ​(dis-PROH-zee-əm)
ظاهر	نقرهy white
جرم اتمی نسبی (Ar، استاندارد)	۷۰۰۲۱۶۲۵۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۶۲٫۵۰۰(۱)[1]
دیسپروزیم در جدول تناوبی
- ↑ Dy ↓ Cf تربیم ← دیسپروزیم → هولمیم
عدد اتمی (Z)	66
گروه	n/a
دوره	دوره 6
بلوک	بلوک-f
آرایش الکترونی	[Xe] 4f10 6s2
لایه الکترونی	2, 8, 18, 28, 8, 2
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STP	جامد
نقطه ذوب	1680 K ​(1407 °C, ​2565 °F)
نقطه جوش	2840 K ​(2562 °C, ​4653 °F)
چگالی (near r.t.)	8.540 g/cm3
در حالت مایع (at m.p.)	8.37 g/cm3
حرارت همجوشی	11.06 kJ/mol
آنتالپی تبخیر	280 kJ/mol
ظرفیت حرارتی مولی	27.7 J/(mol·K)
فشار بخار فشار (Pa) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱ K ۱۰ K ۱۰۰ K در دمای (K) 1378 1523 (1704) (1954) (2304) (2831)
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش	0,[2] +1, +2, +3, +4 (a weakly basic اکسید)
الکترونگاتیوی	مقیاس پائولینگ: 1.22
انرژی یونش	1st: 573.0 kJ/mol 2nd: 1130 kJ/mol 3rd: 2200 kJ/mol
شعاع اتمی	empirical: 178 pm
شعاع کووالانسی	pm 192±7
Color lines in a spectral range خط طیف نوری دیسپروزیم
دیگر ویژگی ها
ساختار بلوری	​دستگاه بلوری شش‌گوشه
سرعت صوت thin rod	2710 m/s (at 20 °C)
انبساط حرارتی	(دمای اتاق) (α, poly) 9.9 µm/(m·K)
رسانندگی گرمایی	10.7 W/(m·K)
رسانش الکتریکی	(دمای اتاق) (α, poly) 926 n Ω·m
رسانش مغناطیسی	پارامغناطیس at 300 K
مدول یانگ	(α form) 61.4 GPa
مدول برشی	(α form) 24.7 GPa
مدول حجمی	(α form) 40.5 GPa
نسبت پواسون	(α form) 0.247
سختی ویکرز	540 MPa
سختی برینل	500 MPa
شماره ثبت سی‌ای‌اس	7429-91-6
ایزوتوپ‌های دیسپروزیم
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول 154Dy syn 3.0×106y α 2.947 150Gd 156Dy 0.06% 1×1018y α ? 152Gd 158Dy 0.10% 158Dy ایزوتوپ پایدار است که 92 نوترون دارد 160Dy 2.34% 160Dy ایزوتوپ پایدار است که 94 نوترون دارد 161Dy 18.91% 161Dy ایزوتوپ پایدار است که 95 نوترون دارد 162Dy 25.51% 162Dy ایزوتوپ پایدار است که 96 نوترون دارد 163Dy 24.90% 163Dy ایزوتوپ پایدار است که 97 نوترون دارد 164Dy 28.18% 164Dy ایزوتوپ پایدار است که 98 نوترون دارد

خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر دیسپروزیم :

• عدد اتمی: ۶۶
• جرم اتمی: ۵۰٫۱۶۲
• نقطه ذوب : C°۱۴۱۳
• نقطه جوش: C°۲۵۶۷
• شعاع اتمی : Å ۲٫۴۹
• ظرفیت: ۳
• رنگ: سفید نقره ای
• حالت استاندارد: جامد در دمای ۲۹۸ کلوین
• نام گروه: لانتانیدها
• حالت ماده: جامد

معنای دیسپروزیم را در ویکی‌واژه، واژه‌نامهٔ آزاد، ببینید.

1. Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
2. Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.