اولين نوع عمده نفت خام، پارافين ها هستند كه آلكينز (alkanes )نيز ناميده مي شوند. فرمول كلي پارافين ها CnH2n+2 مي باشد. ساده ترين و سبك ترين مولكول سري پارافين ها، متان با فرمول CH4 است. پارافين هاي با كمتر از پنج اتم كربن، در فشار و حرارت عادي به شكل گازي هستند. علاوه بر متان، ديگر پارافين هاي گازي عبارتند از اتان، پروپان و بوتان. براي سادگي اينها گاهي اوقات C1 تا C4 نيز ناميده مي شوند. از C5 تاC15 پارافين ها در حرارت و فشار عادي مايع هستند. هيدروكربن هاي با بيشتر از 15 اتم كربن (C15)، به شدت گرانرو يا ويسكوز هستند و حالت واكس هاي جامد را به خود مي گيرند. انواع پارافين ها تا C40 و بالاتر از آن مشاهده مي شوند.
پارافین واکس به عنوان یک محصول جانبی در پالایشگاههای تولید روغن به دست می آید و بسته به نوع برش نفتی روغن پالایش شده دارای گریدهای مختلفی می باشد. از جمله خواص بارز پارافین واکس مقاومت بالای آن در مقابل آب و بخار بوده که همین خصوصیت باعث گردیده تا به عنوان پوششهای محافظ روی کاغذ نیز مورد استفاده قرار گیرد. پارافین واکس در مقابل بسیاری از اسیدها و قلیاها مقاوم بوده و پوشش مناسبی به عنوان محافظ خوردگی بشکه ها و مخازن صنعتی می باشد. علاوه بر این بدلیل دارا بودن خواص قابل توجهی به عنوان عایق الکتریکی دارای کاربردهای فراوانی بوده و در صنایع مختلف از جمله نساجی نیز مورد مصرف می باشد.
موارد کاربرد:
· شمع سازی
· تولید پارچه و کاغذهای صنعتی ضد آب
· واکس های صنعتی
· مرکب های جامد کاغذ کپی
· کبریت سازی
· پایه محصولات روانکاری و وازلین
بزرگترین تقاضا برای پارافینهای نرمال ، تولید شویندههای فروپاشی پذیر بروش زیستی ( biodegradable )است. این پارافینها بعنوان خوراک صنایع پتروشیمی استفاده میشوند.
سیکلوپارافین یا نفتن
هیدروکربنهای سیکلوپارافینی که تمام پیوندهای آزاد اتمهای کربن آنها با هیدروژن ، سیر شدهاند، نفتن نامیده میشوند. در نفت خام ، انواع بسیاری از نفتنها وجود دارد. ولی بجز در مورد ترکیبهای دارای جرم مولکولی اندک ، نظیر سیکلوپنتان و سیکلوهگزان ، معمولا بصورت ترکیبهای جداگانه تفکیک نمیشوند.طبقه بندی آنها با توجه به گستره نقاط جوش صورت میگیرد و خواص آنها بکمک عوامل همبستگی نظیر عامل Kw یا CI تعیین میشود.
پارافین مایع:
این محصول بر اساس استانداردهای BPوUSP تولید شده و به علت خلوص و پایداری بالا در صنایع مختلف مورد مصرف دارد.
درجه A:دارویی
درجه B:بهداشتی
درجه C: صنعتی
موارد مصرف:
روغن مو،کرم پاک کننده ،کرم سرد، عامل ضد گرد و غبار ،روغن کاری صنایع نساجی ،روکش تخم مرغ و میوه های تازه.این محصول با مشخصه بدون بو، بدون رنگ و بدون مزه قابل حل در حلالهای طبیعی و نامحلول در آب و الکل است و به همین علت بصورت گسترده در صنایع مصرف دارد.
پارافین صنعتی
فرایند تولیدی پارافین صنعتی ممکن است به یکی از روشهای ذیل باشد:
الف-فرایند اسیدی :در این روش اسلاک واکس بعد از ذوب مجدد و داخل کردن اسید بدون حلال بطور سرد توسطسانتریفوژ عمل جداسازی پارافین ناخالص صورت می گیرد.بعداز این عمل محصول را خشک نموده و با اسید سولفوریکتصفیه می نمایند. برای زدودن نا خالصی ها توسط خاک نیز تصفیه نهایی انجام شده و پس از فیلتراسون قاب گیری وبالاخره بسته بندی می شوند.
ب- فرایند تعریق : در این روش اسلاک واکس بعد از قالب گیری اولیه و روغن گیری به روش تعریق و تصفیه با اسیدسولفوریک عملیات بعدی به روش همان فرایند اسیدی (از مرحله تصفیه به بعدانجام )ادامه می یابد.
پارافين كلره
به گروهي از مواد شيميايي با ارزش اطلاق مي شود كه در صنايع پليمر به ويژه در PVC به عنوان نرم كننده (Plasticize، به تاخير اندازنده اشتعال (Flame retardant)براي پلاستيك ها و لاستيك ها، بعنوان كاهش دهنده نقطه ريزش ( Pour Point depressant) در رنگها و نيز ماده افزودني براي روغن موتور فشار بالا (Extreme pressure additive)، كاربرد وسيعي دارد و سالانه صدها هزار تن از اين ماده در دنيا توليد و به مصرف مي رسد. در داخل كشور پارافين كلره 52 درصدي به عنوان يكي از گريدهاي پر مصرف به تنهايي و يا در كنار DOP در صنايع كابل سازي، چرم مصنوعي، كف پوش و ... به عنوان نرم كننده كاربرد فراوان دارد. )
تولید پارافینهای نرمال در پالایشگاه
پارافینهای نرمال به روش جذب فاز بخار برشهای نفتی بر روی غربالهای مولکولی با میانگین تخلخل 5 آنگستروم بدست میآیند. جذب در فاز بخار در فشارهای پنج تا ده psig ( سی و پنج تا شصت و نه KPa )و در دمای 300 تا 350 درجه سانتیگراد یا 575 تا 650 درجه فارینهایت انجام میشود. از آمونیاک برای جذب پارافینهای نرمال استفاده میشود.
عملیات نیمه مداوم با استفاده از دو بستر غربال مولکولی پنج آنگستروم این امکان را میدهد که یک بستر برای جذب بکار گرفته شود و بستر دیگر در حال واجذب باشد. غربال مولکول بتدریج ظرفیت خود را بدلیل آلودگی با فراورده های بسیاری از دست میدهد که آنگاه با احتراق کنترل شده هیدروکربنهای سنگین احیا میشود. معمولا احیا پس از 12 ماه فعالیت غربال مولکولی انجام میپذیرد.
منبع: شیمی گست
برای نوشتن دیدگاه وارد حساب کاربری خود شوید.