باکی بال یا فولرن buckyball or fullerene


دسته‌بندی: شیمی معدنی
به‌روزرسانی: ۱۳۹۲/۰۴/۲۵
مطالعه: حدود ۳ دقیقه
باکی بال یا فولرن buckyball or fullerene

مانند بسیاری از کشفیات مهم علمی ، باکی بال نیز تصادفی کشف شد . در سال 1985 شیمیدان آمریکایی " ریچارد اسمالی" و شیمیدان انگلیسی  "کروتو" باکی بال را کشف کردند  . آنها در طی بررسی در مورد طیف های جذبی ساطع شده از ستارگان به وجود نوعی از کربن که به شکل C60   بود پی بردند . از زمان کشف C60 تعداد زیادی ساختار شبیه به آن یافت شده است .

بحث های زیادی در مورد اسم پیشنهادی برای این ماده بود . از آنجا که این اسم از سیستم نامگذاری دیگر مواد و ترکیبات شیمیایی تبعیت نمی کرد بالاخره با دفاعیات بسیار کروتو نام " باک مینستر فولرن " به عنوان اسم اصلی و استاندارد این مولکول پذیرفته شد  . این واژه از نام " باک مینستر فولر " معمار آمریکایی که طراح گنبد های ژئودزیک بود گرفته شده است . اما از آنجا که به کار بردن این اسم کمی دشوار بود و نیز ساختار اتمی آن شبیه یک توپ فوتبال بود از اسم باکی بال استفاده شد.
کربن در حالت خالص در سه آلوتروپی معمول یافت می شود اولین شکل از کربن خالص گرافیت است گرافیت از لایه هایی از اتم های کربن که به صورت شش ضلعی قرار گرفته اند تشکیل شده  گرافیت در چندین محصول نظیر مداد ، تقویت کننده فولاد و موادی که برای ساخت راکت های تنیس بکار می روند یافت می شود . کربن به حالت گرافیت بسیار مقاوم و در عین حال ارزان است .

شکل دیگر کربن ، الماس است که ساختاری بینهایت محکم و مقاوم دارد . آنقدر محکم که می تواند بر روی سخت ترین سنگها نیز خط بیندازد .

و اما سومین آلوتروپ پایدار کربن ، باکی بال است که مدور ترین و متقارن ترین مولکول بزرگی است که انسان شناخته است . باکی بال با خصوصیات فوق العاده خود که یکی پس از دیگری ظاهر می شود به متعجب کردن دانشمندان ادامه میدهد .

C60 مهم ترین فرم سومین حالت کربن خالص است که از 60 اتم کربن که به صورت 6 ضلعی و 5 ضلعی در کنار هم چیده شده اند به وجود آمده است  و ساختاری شبیه یک توپ فوتبال بوجود آورده است . در واقع این کره از 32 قسمت که 20 قسمت آن 6 ضلعی و 12 قسمت آن 5 ضلعی است تشکیل شده است .

buckyball2

فولرن C60 دارای خواص جالب بیولوژیکی است . مانند متوقف کردن ویروس اچ آی وی  یا شکستن دی ان ای به شیوه فوتونی  ، حفاظت عصبی و ....

کم حلال بودن فولرن ها در سیالات ، کاربرد این مواد را به عنوان مواد موثر دارویی محدود می کند ، ولی اندازه آب گریزی ، سه بعدی بودن و خواص الکترونی آن باعث میشود که از جمع داروها کنار گذاشته نشود. به عنوان مثال شکل کروی آن ها باعث ایجاد توانایی و قرار گرفتن مولکول های فولرن در محلول های آب گریز آنزیم ها یا سلولها میشود و این عمل خواص دارویی جالبی ایجاد میکند.

برای نوشتن دیدگاه وارد حساب کاربری خود شوید.

در حال بارگذاری دیدگاه‌ها ...
ipsum Curabitur Lorem diam commodo libero neque. dapibus ut eleifend